سیستم و ساختار کسب و کار کره جنوبی

ساختارهای کسب و کار

از قدیم تمرکزگرایی و سلسله مراتب عمودی شدید دو ویژگی بارز شرکت‌های کره‌ای محسوب می‌شدند. اکثر شرکت‌های بزرگ و ترکیبی کره که به «chaebol» معروفند، در واقع کسب وکارهای خانوادگی هستند که خانوادة بنیان‌گذار آنها همواره قدرت و اختیار اجرایی مستقیم و فراوانی را در آنها اعمال می‌نماید. این مسئله باعث ایجاد سیستمی شده که در آن اکثر تصمیمات در سطوح بالای سازمان اتخاذ و سپس در طول خطوط اختیار، به سطوح پایین‌تر واگذار می‌شوند.

پای‌بندی به اصول اعتقادی کنفسیوسی از قبیل احترام به سن، ارشدیت، و خانواده ضامن رعایت و پذیرش این سیستم بوده است. معرفی تئوری‌های نوین غربی در عرصه مدیریت (که اغلب توسط تحصیل‌کرده‌های کره‌ای در آمریکا صورت می‌گیرد) تنش‌های تازه‌ای را به این رویکرد اضافه نموده و مشکلات اخیر اقتصادی نیز نیاز به ایجاد اصلاحات در ساختارهای شرکتی و وابستگی‌های کره را شدت بخشیده است.

کسانی که با شرکت‌های کره‌ای سر و کار دارند بهتر است علاوه بر سلسله مراتب رسمی که اغلب بر تخصصی شدن نقش‌ها و وظایف تأکید دارد، در مورد ساختارهای غیررسمی نیز، که اغلب مکانیسم‌های واقعی قدرت درونی هستند نیز کسب اطلاع کنند. این ساختارهای غیررسمی معمولاً بر شبکه‌ای پیچیده از روابط و وفاداری‌های فردی تکیه دارند که کشف و درک آنها بدون کمک یک «راهنمای محلی سرمایه‌گذاری» برای خارجی‌ها کار دشواری است.

 

سبک مدیریتی

مدیران کره‌ای انتظار دارند که دستوراتشان مورد توجه قرار گیرد و در اغلب مواقع نیز این انتظار برآورده می‌شود. کنفسیوس بر فرمانبرداری و وفاداری تأکید می‌کند و این مسئله قویاً در روابط بین مدیر و زیردست خودنمایی می‌کند، به طوری که می‌توان گفت مدیر همانند پدری است که در قبال وفاداری، احترام، و فرمانبرداری زیردستان از آنها حمایت می‌کند.

هرچند که رهبری از نوع سلسله مراتبی و پدرمآبانه است، اما در عین حال با مفهوم «inwha» که بر هماهنگی لازم میان افراد هم‌مرتبه و هم‌شأن تأکید دارد نیز در آمیخته است. بنابراین، موقعیت‌های گروهی نباید با مقابله با یکدیگر و عیب‌جویی همراه باشند. یک مدیر خوب زمان و تلاش زیادی را صرف ایجاد روابط کاری خوب در بین اعضای تیم می‌کند تا همه اعضا احساس کنند که در قالب یک تیم منسجم و یکپارچه فعالیت دارند.

همچنین کره‌ای‌ها در برخی موقعیت‌ها از فرایند تصمیم‌گیری اجماعی استفاده می‌کنند که بسیار شبیه به سیستم «nemawashi» در ژاپن است. این سیستم به نحوی عمل می‌کند که همه اعضا احساس کنند در تصمیم‌گیری مشارکت دارند و در عین حال مدیر بتواند همچنان در تعیین نتیجه نهایی تأثیرگذار باشد.

از مدیران کره‌ای انتظار می‌رود که توجه جامع‌تری به زیردستان خود داشته باشند و این مستلزم آن است که در مقایسه با اکثر کشورهای اروپایی، بیشتر وارد حوزه شخصی زندگی کارکنان خود شوند.

 

جلسات کاری

اغلب اوقات لازم است جلسات اولیه را به طور کامل به فرایند ایجاد ارتباط از طریق خوش و بش کردن، شوخی‌های ملایم، و مسائل به ظاهر جزئی دیگر اختصاص دهید تا جایی که گاه ممکن است صحبت زیادی در مورد موضوع اصلی جلسه نشود. در این مرحله نباید صبر و شکیبایی خود را از دست بدهید یا رنجیده خاطر شوید. به جای این کار با خود فکر کنید که در گام‌های اول می‌خواهید سنگ بنای یک رابطه تجاری سودمند و بلندمدت را بچینید.

نخست اين‌كه، باید فردی محترم به نظر برسید. برای این منظور از ناشکیبایی و مقابله با افراد بپرهیزید و به اندازه کافی به کسانی که باید به آنها احترام بگذارید (معمولاً افراد مسن‌تر و ارشدتر) ادای احترام کنید. بهتر است قبل از جلسه در باره افراد «مهم‌تر» حاضر در جلسه، کمی تحقیق کنید.

کره‌ای‌ها با توجه به افراد حاضر در هیئت تجاری شما در موردتان قضاوت می‌کنند. معمولاً افراد مسن‌تر میلی به برگزاري جلسه با هیئت‌های جوان دیگر سازمان‌ها ندارند. بنابراین، مسئله هم‌تراز بودن افراد را در جلسه با کره‌ای‌ها مد نظر داشته باشید. همچنین کارشناسان فنی را جزو اعضای هیئت قرار دهید تا برای پاسخ گفتن به سؤالات فنی آنها آمادگی کامل داشته باشید؛ در غیر این صورت، بدون آمادگی و مبتدی جلوه خواهيد کرد.

سر وقت حاضر شدن در جلسه، لباس مرتب به تن داشتن، و تن‌گفتار مناسب نیز از جمله مواردی است که کره‌ای‌ها در جلسات خود به آنها توجه دارند.

 

هدیه دادن

هدیه دادن یکی از عادات بومی در زندگی تجاری کره‌ای‌ها است و هرگز نباید آن را با رشوه دادن یا فساد اداری اشتباه بگیرید. هدیه علاوه بر داشتن کیفیت نباید خیلی گران‌بها باشد. بد نیست هنگام سفر به کره تعدادی هدایای کوچک با خود به همراه داشته باشید تا در صورت لزوم بتوانید آنها را به طرف‌های تجاری قدیمی و جدید هدیه بدهید. در ضمن، هدیه خود را حتماً کادو کنید. اگر متقابلاً به شما هدیه دادند بهتر است دو سه بار تعارف کنید و از پذیرفتن آن امتناع کنید. نهایتاً وقتی هدیه را گرفتید، از باز کردن آن در حضور هدیه دهنده خودداری کنید.

 

تیم‌های کاری

کره‌ای‌ها وابستگی‌های قومی و خانوادگی بسیار شدیدی دارند و به صورت فردی خود را تابع و زیردست این گروه‌های بزرگ‌تر می‌بینند. این مسئله باعث می‌شود اعضای گروه، مادامی که با رهبر گروه رابطه خوبی دارند و به وی احترام می‌گذارند، همواره در برابر گروه فرمانبردار باشند. بنابراین، هنگام کار با یک تیم کره‌ای حتماً ظاهری محترم و شریف داشته باشید تا بتوانید احترام آنها را به خود جلب کنید. این احترام را می‌توانید از طریق تحصیلات، سن، و تجربه نیز کسب کنید.

اگر بتوانید محیط مناسبی ایجاد کنید، متوجه خواهید شد که کره‌ای‌ها در کار تیمی بازیگران بسیار وفاداری هستند، اما چنانچه فضا نامناسب باشد (و بدتر از همه طوری باشد که آبروی افراد در آن حفظ نشود) گروه دچار مشکل می‌شود و افراد با زیرکی از همکاری خودداری خواهند کرد.

 

سبک‌های ارتباطی

در قلب الگوهای ارتباطی کره‌ای‌ها یک تناقض وجود دارد و آن این که (همانند ژاپنی‌ها) مایل به حفظ هماهنگی و ارتقای روابط حسنه هستند، اما در عین حال اگر اوضاع بر وفق مرادشان نباشد خیلی زود احساساتی می‌شوند. این ترکیب عدم مواجهه و احساساتی شدن احتمالاً ریشه در رنج‌های تاریخی این ملت دارد احساسی از نارضایتی و نومیدی مکتوم که در طول دوران سخت گذشته ایجاد شده و هنوز هم در برخی از عناصر جامعه امروزی حس می‌شود. اگر یک کره‌ای در طول جلسه ناآرام و نگران باشد به معنای آن است که جلسه با مشکل روبه‌رو است.

به طور کلی، کره‌ای‌ها «نه» گفتن را دلیل بر آگاهی نداشتن از آداب معاشرت می‌دانند و سعی می‌کنند به هر بهایی شده از آن اجتناب کنند. بنابراین، ممکن است به راحتی نتوانید به نیات واقعی آنها پی ببرید. ناخرسندی و مخالفت معمولاً خیلی غیرمستقیم و مبهم و با استفاده از عباراتی مانند «سعی می‌کنیم …» یا «ممکن است دشوار باشد اما مسئله را بررسی خواهیم کرد» بیان می‌شود. به علاوه، «بله» گفتن آنها نیز لزوماً به معنای «پاسخ مثبت» نیست و ممکن است به معنای این باشدکه «صحبت‌های شما را شنیدم». به دلیل این ابهام در معنی، اغلب لازم است چند بار نکته‌ای را تکرار کنید تا بتوانید به نظرِ واقعی آنها پی ببرید. بدیهی است این مسئله باعث طولانی شدن جلسات و گاه آزاردهنده می‌شود، اما فراموش نکنید که همواره باید خونسردی و ادب را رعایت کنید. به خاطر داشته باشید که برقراری رابطه راهی برای توسعه ارتباطات خوب است و به همین دليل، شیوه ارائه پیام می‌تواند مهم‌تر از خود پیام عمل کند.

در طول جلسات مراقب تن‌گفتار خود باشید. با حالت خمود و کسل نشستن یا بیش از اندازه فعال بودن در استفاده از حرکات سر و دست می‌تواند به نتیجه کار لطمه وارد کند.

 

منبع: مجله واردات و صادرات (Import-Export Magazine)